পূৰ্বৰ পেৰুৰ ৰাষ্ট্ৰপতি কেলেংকাৰীৰ অভিযোগত কাৰাগাৰত

পেৰুৰ এজন ন্যায়াধীশে পূৰ্বৰ ৰাষ্ট্ৰপতি মৰ্টিন ভিজকাৰাক ম’কেগুৱা অঞ্চলৰ গভৰ্ণৰ হিচাপে ১১ বছৰ আগৰ সময়ত ঘুষ লোৱাৰ অভিযোগৰ বাবে পাঁচ মাহৰ পূৰ্ব-মামলা কাৰাগাৰত ৰখাৰ নিৰ্দেশ দিছে। বুধবার হোৱা এক শুনানীত ন্যায়াধীশ জৰ্জে চাভেজে ভিজকাৰাক পলায়নৰ আশংকা থকা বুলি উল্লেখ কৰি জেলৰ সাজা আৰোপ কৰিছে। ভিজকাৰাৰ ওপৰত থকা অভিযোগসমূহ তেওঁৰ গভৰ্ণৰ সময়ত ঘুষ গ্ৰহণৰ ক্ষেত্ৰত কেন্দ্ৰীভূত। তেওঁ পেৰুত জেলে থকা পঞ্চম পূৰ্বৰ ৰাষ্ট্ৰপতি, য’ত ইতিমধ্যে দেশখন বহু ৰাজনৈতিক কেলেংকাৰী আৰু সংকটৰ মাজেৰে গৈছে। ২০১৮ চনৰ পৰা পেৰুত ছয়জন ৰাষ্ট্ৰপতি পৰিৱৰ্তিত হৈছে, যিয়ে দেশখনৰ ৰাজনৈতিক অৱস্থা কেতবোৰ পৰিমাণে অস্থিৰৰূপে প্ৰদৰ্শন কৰে।

ভিজকাৰাই সকলো অভিযোগ অস্বীকাৰ কৰিছে আৰু দাবী কৰিছে যে এই অভিযোগসমূহ ৰাজনৈতিক উদ্দেশ্যপ্ৰেৰিত আৰু নিপীড়নৰ এক ৰূপ। এই অভিযোগৰ বাবেও তেওঁ ২০২৬ চনত পুনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ বাবে প্ৰতিযোগিতা কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিছিল। জুন মাহত পূৰ্বে এজন ন্যায়াধীশে তেওঁক কাৰাগাৰত ৰখাৰ আবেদন অস্বীকাৰ কৰিছিল, কিন্তু জনসাধাৰণৰ মন্ত্ৰালয়ই দাবী কৰিছিল যে ভিজকাৰা পলায়নৰ আশংকা সৃষ্টি কৰিছে আৰু এই সিদ্ধান্তৰ বিৰুদ্ধে আপিল কৰিছিল। তেওঁৰ আইনজীৱীয়ে কয় যে তেওঁ তেওঁলোকৰ কাৰাগাৰৰ সিদ্ধান্তৰ বিৰুদ্ধে আগবাঢ়ি আপিল কৰিব।

পেৰুত লিমাত এখন বিশেষ কাৰাগাৰ আছে, যি বিশেষভাৱে পূৰ্বৰ ৰাষ্ট্ৰপতিসকলৰ বাবে নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। বৰ্তমান, আলেজান্দ্ৰো টোলেডো, অলান্তা হুমালা আৰু পেড্ৰো কাষ্টিল্লো এই কাৰাগাৰত ৰক্ষিত। ভিজকাৰা, যাক ২০২০ চনত কংগ্ৰেছৰ দ্বাৰা তদন্ত কৰি পদচ্যুত কৰা হৈছিল, সম্ভাৱ্যভাৱে তেওঁলোকৰ সৈতে মিলিত হ’ব। পেৰুৰ কংগ্ৰেছৰ সমালোচকসকলে অভিযোগ কৰিছে যে কংগ্ৰেছ ৰাজনৈতিক প্ৰতিদ্বন্দ্বৰ ওপৰত আদালতৰ ব্যৱস্থা আৰম্ভ কৰাৰ সময়ত অস্পষ্ট অভিযোগ, যেনে “নৈতিক অক্ষমতা” ব্যৱহাৰ কৰি আইনগত পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে।

এই বিশেষ কাৰাগাৰ পূৰ্বে আলবেৰ্টো ফুজিমোৰিকৈ ব্যৱহৃত হৈছিল, যাক ২০০৯ চনত তেওঁৰ স্বৈৰাচাৰী শাসনৰ সময়ত মানৱাধিকাৰ লঙ্ঘনৰ বাবে ২৫ বছৰৰ কাৰাদণ্ড দিয়া হৈছিল। ফুজিমোৰিৰ কাৰাগাৰৰ ঘটনা দেশত বিতৰ্কৰ সৃষ্টি কৰিছিল, যাৰ ফলস্বৰূপ তেওঁক ২০২৩ চনত বিতৰ্কিতভাৱে মাফ দিয়া হৈছিল, যি আন্তঃআমেৰিকান মানৱাধিকাৰ আদালতৰ নিৰ্দেশৰ বিৰুদ্ধে আছিল। তেওঁৰ মৃত্যুৰ পিছত ২০২৪ চনত কেঞ্চাৰৰ বাবে মৃত্যু হৈছিল।

ৰাজনৈতিক জবাবদিহিতাৰ ক্ষেত্ৰত পেৰুৰ সমস্যা ইয়াৰে সীমাবদ্ধ নহয়। পূৰ্বৰ ৰাষ্ট্ৰপতি কাষ্টিল্লোৰ কাৰাগাৰত পৰা পিছত কাৰ্যনিৰ্বাহী দিনা বলুৱাৰ্টে আইন স্বাক্ষৰ কৰিছে, যিয়ে শাইনিং পাথ সশস্ত্র গোটৰ বিৰুদ্ধে দশকব্যাপী অভিযানত অভিযুক্ত চৰকাৰী সুৰক্ষা কৰ্মী আৰু সংগঠিত গোটসমূহৰ বাবে ক্ষমা প্ৰদান কৰিছে। অধিকাৰ সংগঠনসমূহে এই ক্ষমা আইনক কঠোৰভাৱে সমালোচনা কৰিছে, যাক গম্ভীৰ লঙ্ঘনৰ বাবে দোষমুক্তিৰ ৰূপ বুলি কৈছে।

সার্বিকভাৱে, পেৰুৰ ৰাজনৈতিক পৰিৱেশ অস্থিৰ, নেতৃত্বৰ ঘন ঘন পৰিৱৰ্তন আৰু শীৰ্ষ চৰকাৰীসকলৰ কেলেংকাৰীৰ বাবে পৰিচিত। ভিজকাৰাৰ কাৰাগাৰৰ ঘটনাই কৰ্পাচাৰ, ৰাজনৈতিক নিপীড়ন আৰু ন্যায়ৰ প্ৰশ্নসমূহৰ ওপৰত উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰে। ঐতিহাসিক লঙ্ঘন, বিতৰ্কিত ক্ষমা আৰু নতুন ক্ষমা আইনৰ সমন্বয়ে দেশখনত শাসন, জবাবদিহি আৰু মানৱাধিকাৰৰ মাজত এক জটিল সমীকৰণ সৃষ্ট হৈছে।

লেটিন আমেৰিকাৰ ৰাজনীতিত এই ঘটনা এক বৃহৎ প্ৰৱণতা প্ৰতিফলিত কৰে, য’ত শীৰ্ষ কৰ্মচাৰীসকলৰ ওপৰত ঘুষ লোৱাৰ অভিযোগ আৰু ৰাজনৈতিক প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা ঘনিষ্ঠভাৱে জড়িত। পেৰুৰ ন্যায়িক আৰু আইনসভা সিদ্ধান্তসমূহ—ভুজকাৰাৰ কাৰাগাৰ আৰু ক্ষমা আইন—দেশীয় আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত ন্যায়, আইনৰ শাসন আৰু ৰাজনৈতিক শক্তিৰ সীমাৰ ওপৰত বিতৰ্কৰ সৃষ্টি কৰিছে।