ভাৰত ভ্ৰমণ আৰম্ভ কৰিলে ৱাং ই; দৰ্্জাঙ্কৰে উত্তেজনা হ্ৰাস প্ৰক্ৰিয়াক আগবঢ়োৱাৰ প্ৰয়োজনীয়তা গুৰুত্ব আৰোপ কৰিলে

চীনৰ বিদেশ মন্ত্রী ৱাং ই সোমবাৰে ভাৰতলৈ তেওঁৰ দুদিনীয়া সফৰ আৰম্ভ কৰিছে। এইটো হৈছে এল’চি’এ (LAC) ৰেখাৰ সমান্তৰালত ২০২৪ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত হৈছিল disengagement-ৰ পিছত তেওঁৰ প্ৰথম ভাৰত সফৰ। ইয়াৰ কিছুদিন পাছতে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীও সাত বছৰৰ ভিতৰত প্ৰথমবাৰৰ বাবে চীনৰ তিয়েনজিনত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া শাংহাই ক'অ'পাৰেচন অৰ্গানাইজেচন (SCO) ৰ শীৰ্ষ সম্মেলনত (আগষ্ট ৩১–ছেপ্টেম্বৰ ১) অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ যাব বুলি সম্ভাৱনা। ইও হৈছে প্ৰথমবাৰ চীনা মন্ত্ৰীৰ ভ্ৰমণ, যেতিয়া মোদীয়ে ২০২৪ চনৰ অক্টোবৰ মাহত ৰাছিয়াৰ কাজানত অনুষ্ঠিত ব্ৰিকছ্ শীৰ্ষ সম্মেলনত চীনা ৰাষ্ট্ৰপতি জি জিনপিঙৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰিছিল। তেতিয়াই দুয়ো দেশ লাদাখৰ পূব সীমান্তত friction point কেইখনৰ পৰা সেনা উলিয়াই আনিবলৈ আৰু টহল পুনৰাৰম্ভ কৰিবলৈ একমত হৈছিল।

দিল্লীত সোমাই External Affairs Minister ড° এছ. জয়শংকৰে Wang-ৰ সৈতে বৈঠকত কৈছিল, সীমান্তত “de-escalation process” আগবাঢ়িব লাগিব। জয়শংকৰে কৈছিল, ভাৰত-চীনৰ সম্পৰ্ক আগবঢ়াবলৈ candid আৰু constructive দৃষ্টিভংগী প্রয়োজন, যি নিৰ্ভৰ কৰিব “তিনিটা mutual”-ৰ ওপৰত — mutual respect, mutual sensitivity আৰু mutual interest। তেওঁ সতর্ক কৰি কৈছিল, পাৰ্থক্যবোৰ বিবাদত বা সংঘাতত পৰিণত নহ’ব লাগে। তেওঁ বুজাই দিছিল যে সীমান্তত শান্তি আৰু স্থিতিশীলতা বজাই ৰখা হৈছে কোনোও ধৰণৰ ধনাত্মক সম্পৰ্কৰ মূল। লগতে, তেওঁ সন্ত্রাসবাদৰ বিৰুদ্ধে একত্ৰিত সংগ্ৰামক অগ্ৰাধিকাৰ দিব লাগে বুলি কৈছিল, যদিও চীনৰ পাকিস্তানক প্ৰদান কৰা সামৰিক সহায়ৰ বিষয়ে প্ৰত্যক্ষভাৱে উল্লেখ কৰা নাছিল।

ৱাং ই মঙলবাৰে ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষা উপদেষ্টা (NSA) অজিত দোভালৰ সৈতে ২৪তম সীমান্ত আলোচনাত অংশ ল’ব আৰু প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰিব। ২০২২ চনৰ এপ্ৰিল মাহত তেওঁৰ শেষ সফৰত মোদীৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰিব নোৱাৰিছিল। দোভাল ২০২৪ চনৰ ডিচেম্বৰত চীনলৈ গ’ইছিল, যি আছিল পাঁচ বছৰৰ সীমান্ত অচলাবস্থাৰ পিছত প্ৰথম ভ্ৰমণ। যদিও এল’চি’এ-ৰ কেইবাটাও অংশত disengagement সম্পন্ন হৈছে, দুয়োফালে প্ৰায় ৫০,০০০-৬০,000 সৈন্য এতিয়াও মোতায়েন হৈ আছে। পৰৱৰ্তী de-escalation আৰু সেনা হ্ৰাসৰ বিষয়ে আলোচনা চলি আছে।

জয়শংকৰে কৈছিল, বিশ্বৰ দুটা সৰ্ববৃহৎ দেশ মিলি বসিলে বৈশ্বিক পৰিস্থিতি আলোচনা হ’ব স্বাভাৱিক। তেওঁ ন্যায়সঙ্গত, সুষম আৰু বহুমুখী বিশ্ব ব্যৱস্থা তথা এশিয়াতো বহুমুখী শক্তি প্ৰতিষ্ঠাৰ আহ্বান জনাইছিল। বৰ্তমানৰ পৰিৱেশত বৈশ্বিক অৰ্থনীতিৰ স্থিৰতা নিশ্চিত কৰা প্ৰয়োজন বুলি তেওঁ কৈছিল। লগতে, বাণিজ্য, সংযোগ, জন-জনৰ মাজৰ আদান-প্ৰদান, যাত্ৰা, নদী তথ্য বিনিময়, সীমান্ত বাণিজ্য আদি ক্ষেত্ৰত সহযোগিতাৰ প্ৰয়োজনীয়তা বুজাই দিছিল।

ৱাং-ৰ সৈতে বৈঠকৰ পিছত X-ত জয়শংকৰে লিখিছিল, তেওঁলোকৰ আলোচনাত বাণিজ্য, অৰ্থনীতি, সংযোগ, সীমান্ত বাণিজ্য, জন-জনৰ মাজৰ যোগাযোগ আৰু আঞ্চলিক/বৈশ্বিক বিষয়ে উত্পাদনশীল কথোপকথন হৈছিল। তেওঁ নিশ্চিত প্ৰকাশ কৰিছিল যে এই আলোচনাই ভাৰত-চীন সম্পৰ্কক স্থিৰ, সহযোগমূলক আৰু আগবঢ়োৱা দিশত লৈ যাব।

বেইজিঙত চীনা বিদেশ মন্ত্রকীয় প্ৰৱক্তা মাও নিং কৈছিল, বিশেষ প্ৰতিনিধিৰ আলোচনাই সীমান্ত আলোচনাত ধনাত্মক ভূমিকা পালন কৰিছে। দোভাল আৰু ৱাংৰ ২৩তম বৈঠকত কেইবাটাও গুৰুত্বপূৰ্ণ একমতলৈ আহিছিল, যিবোৰ দুয়োফালে কার্যকৰী কৰি আছে। ইয়াত সীমান্ত চিহ্নাঙ্কন, পৰিচালনা, ব্যৱস্থাপনাৰ প্ৰণালী আৰু সীমান্ত-পাৰ সহযোগিতা অন্তৰ্ভুক্ত আছিল।

মাও নিং কৈছিল, আগন্তুক আলোচনাত চীন ভাৰতৰ সৈতে একেলগে কাম কৰিবলৈ আগ্ৰহী, বিদ্যমান একমতবোৰ সঁচাকৈ পূৰণ কৰি সীমান্তত শান্তি বজাই ৰাখিবলৈ সদায় ধনাত্মক মনোভাৱত আগবাঢ়িব। তেওঁ কৈছিল চীন-ভাৰতক ৰাজনৈতিক ভৰসা, ব্যৱহাৰিক সহযোগিতা আৰু পাৰ্থক্য সঠিকভাৱে সমাধান কৰিবলৈ একেলগে আগবঢ়া উচিত।

সম্পৰ্ক স্বাভাৱিক কৰিবলৈ ভাৰত-চীনে কৈলাশ মানসৰোবৰ যাত্ৰা পুনৰাৰম্ভ কৰিছে, চীনা নাগৰিকৰ বাবে পৰ্যটক ভিছা পুনৰ জাৰি কৰিছে আৰু সিধা বিমান সেৱা আৰম্ভ কৰাৰ বিষয়ে আলোচনা চলিছে। ইয়াৰ উপৰিও, এই বছৰৰ ভিতৰতে ভাৰতৰ বিদেশ সচিব বিক্ৰম মিছ্ৰী, প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্রী ৰাজনাথ সিং, জয়শংকৰ আৰু NSA দোভালে চীনৰ সৈতে একাধিক বৈঠক কৰিছে।