ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা (ISRO) এ গ্ৰুপ কেপ্টেন শুভাংশু শুক্লাই অংশ লোৱা Axiom-4 মিচনৰ অভিজ্ঞতা, তেওঁ আৰু সহ-অভিযাত্রী প্ৰশান্ত বি নায়াৰৰ প্ৰশিক্ষণ আৰু আমেৰিকাত মিচন চলাকালীন ISRO টীমৰ লাভ কৰা জ্ঞানৰ ওপৰত আধাৰিত ৪,০০০ পৃষ্ঠাৰ নথি প্ৰস্তুত কৰিছে। ISROৰ অধ্যক্ষ ভি. নাৰায়ণনে কৈছে যে এই অভিজ্ঞতাসমূহ ভাৰতৰ গগনযান কাৰ্যসূচীৰ বাবে মহাকাশযাত্ৰী প্ৰশিক্ষণত বহুত সহায় কৰিব।
নাৰায়ণনে উল্লেখ কৰে যে শুক্লা আৰু নায়াৰে SpaceX, NASA আৰু Axiomৰ অভিজ্ঞ টীমৰ সৈতে কাম কৰি যথেষ্ট আস্থা লাভ কৰিছে। প্ৰশিক্ষণ, মহাকাশত যাত্ৰা আৰু উভতি অহা, ডকিং প্ৰক্ৰিয়া আৰু মাইক্রোগ্ৰেভিটি পৰিৱেশত দেহৰ প্ৰভাৱ—এই সকলোবোৰ সাৱধানে নথিভুক্ত কৰা হৈছে। ইয়াৰ পৰা বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যতৰ ভাৰতীয় মহাকাশযাত্ৰীয়ে লাভ পাব।
তথাপি মিচনৰ প্ৰস্তুতি ধাৰাবাহিকভাৱে সহজ নাছিল। নাৰায়ণনে এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ ঘটনা স্মৰণ কৰি কয় যে উৎক্ষেপণৰ আগতেই ৰকেটত এটা লীকেজ ধৰা পৰিছিল। প্ৰথমতে ইয়াক সৰু সমস্যা বুলি ধৰা হৈছিল, কিন্তু ISROৰ জোৰৰ ফলত সম্পূৰ্ণ পৰীক্ষা কৰা হয়। পিছত দেখা গ’ল যে ই এটা সৰু ফুটো নহয়, বরঞ্চ ইন্ধনৰ পাইপলাইনত ভাঁজ। পৰীক্ষাৰ সময়ত লীকেজ বাঢ়ি গৈছিল। নাৰায়ণনে কয়, যদি ইয়াক সোধন নকৰাকৈ উৎক্ষেপণ কৰা হʼহান্তে ৰকেট কম্পনত ভাঙি যোৱা সম্ভাৱনা আছিল, যাৰ ফলত ভয়ংকৰ বিপদ ঘটিলহেঁতেন। এইবাবে উৎক্ষেপণ স্থগিত কৰি সম্পূৰ্ণ মৰামতি কৰা হৈছিল।
শুক্লাই নিজৰ অভিজ্ঞতা বৰ্ণনা কৰি কয় যে প্ৰশিক্ষণত যতবোৰ শিকিলে, বাস্তৱ মহাকাশযাত্ৰা সম্পূৰ্ণ ভিন্ন আছিল। মহাকাশত তিনিটা দিশত স্থান ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা হৈছে—মাটিত চলা বা চিঁহত বহাৰ সলনি, দেৱাল বা ছাঁততকৈও সৰি যাব পৰা এক অদ্ভুত অভিজ্ঞতা। প্ৰথমে অভ্যাসত জিনিসবোৰ ধৰি দিবলৈ দিছিল, যদিও মহাকাশত কিবা বিৰখি নপৰে।
তেওঁ ২৪ ঘণ্টাত ১৬ বাৰ সূৰ্যোদয়-সূর্যাস্ত দেখিবলৈ পাওঁতে শুৱাবলৈ GMT সময় অনুসৰণ কৰাৰ কথা কয়। শুৱাৰ আগতে জানলিৰ পৰ্দা নামাই থʼব লগা হৈছিল, যদিও তেওঁ সদায় জানলিৰ কাষত বহি দৃশ্য উপভোগ কৰিবলৈ বিচাৰিছিল।
খাদ্যৰ ক্ষেত্ৰত শুক্লাই কৈছিল যে মহাকাশত ভাৰতীয় খাদ্যৰ অভাৱ বেছি অনুভৱ হৈছিল। খাদ্যৰ স্বাদ প্ৰায় ফিকে আছিল। তেওঁ বিশেষকৈ নিজৰ খাদ্য লৈ সচেতন, কিন্তু উভতি আহি পত্নীক কৈছিল—“তুমি যি বনোৱা আমি খাব।”
শুক্লাই তেওঁৰ প্ৰথম ভাৰত দর্শনৰ কথাও উল্লেখ কৰে। নিশা সময়ত প্ৰথমে সাগৰৰ আঁধাৰ আৰু তাৰ পিছত আলোকিত ভাৰতৰ দৃশ্য দেখা পাই তেওঁ গভীৰভাবে আবেগত ভৰি পৰিছিল।
অন্যদিকে, প্ৰশান্ত নায়াৰ, যি Axiom-4 মিচনত স্টেণ্ডবাই আছিল, তেওঁ নিজকে “শুক্লাৰ ৰামৰ লক্মণ” বুলি তুলনা কৰিলে। তেওঁ কৈছিল, দলীয়কামেই মুখ্য আৰু মিচনত নাযোৱাত তেওঁ দুখী নহয়। নায়াৰে কয় যে প্ৰশিক্ষণ আৰু বাস্তৱ অভিজ্ঞতাৰ মাজত ডাঙৰ পাৰ্থক্য আছে। তেওঁ উদাহৰণ দিয়ে—গোলাপৰ গন্ধৰ ওপৰত পিএইচডি লিখিলেও, যিজনে গন্ধ নোলোৱে, তেওঁ সঁচাকৈ জানিব নোৱাৰে। মহাকাশত নাযোৱা পৰ্যন্ত ইয়াৰ সঁচা অৰ্থ উপলব্ধি নকৰি পাৰি।
সারাংশত, Axiom-4 মিচনে ISROক মহাকাশযাত্ৰী প্ৰশিক্ষণ, মহাকাশ অভিযানেৰ প্ৰক্ৰিয়া আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহকাৰ্যৰ ক্ষেত্ৰত অমূল্য অভিজ্ঞতা দিছে। শুক্লা আৰু নায়াৰৰ অভিজ্ঞতাই কেৱল প্ৰযুক্তিগত দিশত নহয়, সাংস্কৃতিক আৰু মানসিক দিশতো ভাৰতৰ গগনযান কাৰ্যসূচীক দৃঢ় ভিত্তি প্ৰদান কৰিছে।