আন্তর্জাতিক ফৌজদাৰী আদালতে (ICC) আফগানিস্তানৰ দুজন শীৰ্ষ তালিবান নেতা — চুপ্ৰীম নেতা হাইবাতুল্লাহ আখুন্দজাদা আৰু মুখ্য ন্যায়াধীশ আব্দুল হাকিম হাক্কানিৰ বিৰুদ্ধে মহিলাসকল আৰু ছোৱালীবোৰৰ ওপৰত লৈ লিংগভিত্তিক অত্যাচাৰৰ অভিযোগত গ্ৰেপ্তাৰৰ পৰোয়ানা জাৰি কৰিছে। আদালতে কৈছে যে এই নেতাসকলৰ বিৰুদ্ধে লিংগভিত্তিক নিপীড়নৰ “যুক্তিসংগত সন্দেহৰ কাৰণ” আছে।
২০২১ চনৰ ১৫ আগষ্টত আমেৰিকান সেনাৰ প্ৰত্যাহাৰৰ পাছত তালিবানে ক্ষমতা দখল কৰাৰ পৰাই, মহিলাসকল আৰু ছোৱালীবোৰৰ ওপৰত বিভিন্ন ধৰণৰ অধিকাৰ খণ্ডিত কৰা হৈছে বুলি ICC ৰ বিচাৰকৰ মন্তৱ্য। এই অধিকাৰবোৰৰ ভিতৰত শিক্ষা, মত প্ৰকাশ, গতিৰ স্বাধীনতা, ব্যক্তিগত জীৱন, পৰিয়ালিক জীৱন, ধৰ্মীয় বিশ্বাস আদিৰ অধিকাৰ অন্তৰ্ভুক্ত। আদালতে এইটোও উল্লেখ কৰিছে যে, তালিবানৰ লিংগনীতিৰ লগত অসঙ্গত বুলি ধৰা যৌনতা আৰু লিংগ পৰিচয়ৰ প্ৰকাশৰ বাবে আন ব্যক্তিসকলকো লক্ষ্য কৰা হৈছে।
তালিবান চৰকাৰে এই অভিযোগক “ভিতিহীন প্ৰচাৰ” বুলি অভিহিত কৰি ICC ৰ প্ৰাধিকাৰ অস্বীকাৰ কৰিছে। তালিবান চৰকাৰৰ মুখপাত্ৰ জাবিহুল্লাহ মুজাহিদে কয় যে তেওঁলোকে ইছলামিক শ্বৰীয়া আইনৰ আধাৰত আফগানিস্তানত ন্যায় প্ৰতিষ্ঠা কৰিছে। তেওঁলোকে গাজাত দৈনিক শতাধিক মহিলাৰ আৰু শিশুৰ মৃত্যু হোৱা বুলি উল্লেখ কৰি, ICC ৰ নিৰ্বাচনী নীৰৱতাৰ সমালোচনা কৰিছে।
এই পৰোয়ানাৰ প্ৰতি আন্তর্জাতিক মানৱাধিকাৰ সংস্থা Amnesty International আৰু Human Rights Watch (HRW)-এ সমৰ্থন জনাইছে। Amnesty ৰ মহাসচিব আগনেছ কেলামাৰ্ডে এক বিবৃতিত কয় যে এই পদক্ষেপই আফগানিস্তানৰ ভিতৰ আৰু বাহিৰৰ মহিলাসকল, ছোৱালীবোৰ আৰু লিংগ পৰিচয় বা প্ৰকাশৰ আধাৰত নিপীড়িতসকলৰ বাবে আশা জোগায়। HRW-এ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সম্প্ৰদায়ক এই পৰোয়ানা বলবৎ কৰিবলৈ ICC ৰ সহায়ত পূৰ্ণ সমৰ্থন জনাবলৈ আহ্বান জনাইছে।
২০২৫ চনৰ জানুৱাৰীত আদালতৰ মুখ্য অভিযোগকাৰী কাৰিম খানৰ অনুৰোধত এই পৰোয়ানা জাৰি কৰা হয়। তেওঁ দাবী কৰে যে তালিবানৰ অধীনত আফগান মহিলাসকল, ছোৱালীবোৰ আৰু LGBTQI+ সমাজ এক অতি ভয়ংকৰ, নিন্দনীয় আৰু চলি থকা নিপীড়নৰ সন্মুখীন হৈছে।
জাতিসংঘে ২০২৪ চনত অভিযোগ উত্থাপন কৰে যে তালিবানে কমেও ১৪ লাখ ছোৱালীক বিদ্যালয়লৈ যাবলৈ বাধা দিছে। তালিবানে ক্ষমতা দখল কৰাৰ আগৰ পৰিসংখ্যাও ধৰি, প্ৰায় ৮০ শতাংশ (২.৫ নিযুত) আফগান বিদ্যালয় যুগৰ ছোৱালীয়ে শিক্ষা অধিকাৰ খুইছে।
ইয়াৰ উপৰিও, এন.জি.অ’ আৰু অন্যান্য খণ্ডত মহিলাসকলৰ কৰ্মসংস্থাপনো নিষিদ্ধ কৰা হৈছে। বিউটি চেলুন বন্ধ কৰা হৈছে, আৰু মহিলাক বহু দূৰ ভ্ৰমণত পুরুষ সংগী নোহোৱাকৈ যোৱা নিষিদ্ধ কৰা হৈছে। “পুণ্য আৰু দোষ” আইনৰ অধীনত মহিলাসকলক ৰাজহুৱা স্থানত গীত গোৱা বা কবিতা পাঠ কৰা নিষিদ্ধ কৰা হৈছে আৰু তেওঁলোকৰ কণ্ঠ আৰু দেহ ঘৰৰ বাহিৰত লুকুৱাই ৰাখিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়া হৈছে।
এই মামলাখন আগৰ ইজৰাইলৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী বেনিয়ামিন নেতানিয়াহু আৰু প্ৰাক্তন ৰক্ষা মন্ত্ৰী ইয়োআৱ গেলান্টৰ বিৰুদ্ধে গাজাত যুদ্ধ অপৰাধৰ অভিযোগত ICC ৰ জাৰি কৰা পৰোয়ানাৰ লগত সম্পৰ্কিত। সেই পৰিস্থিতিতো বহু পশ্চিমা দেশ ICC ৰ পৰোয়ানা বলবৎ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ইতস্তত কৰিছিল। পোলেণ্ডে নেতানিয়াহুক দেশ ভ্ৰমণৰ অনুমতি দিছিল, হাংগেৰীয়ে ৰোম চুক্তিৰ পৰা ওলাই আহিছিল। যুক্তৰাষ্ট্ৰে, যি ICC ৰ সদস্য নহয়, আদালতৰ ওপৰত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰিছিল।
হেগস্থিত ICC বিশ্বৰ আটাইতকৈ ভয়ংকৰ অপৰাধ — যেনে যুদ্ধ অপৰাধ আৰু মানুহৰ ওপৰত হোৱা অপৰাধ —ৰ বিচাৰ কৰে। আদালতটোৰ নিজৰ আৰক্ষী বাহিনী নথকাৰ বাবে, ইয়াৰ সিদ্ধান্ত বলবৎ কৰিবলৈ সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ ওপৰতে নিৰ্ভৰ কৰিব লগা হয়। এইটো তালিবান সম্পৰ্কীয় দৰে ৰাজনৈতিকভাৱে সংবেদনশীল মামলাত বিশেষ সমস্যা সৃষ্টি কৰে।